Zanim pojechaliśmy na  II spotkanie w katakumbach mieliśmy się umówić na zwiedzanie Archikolegiaty w Tumie koło Łęczycy.

Z umówienia nic nie wyszło, ale za to spotkaliśmy się w środku zabytku. My, czyli BeaM, Gabrysia, Jurek i ja. Dzięki BeaM oraz opiekunowi archikolegiaty mogliśmy obejrzeć różne ciekawostki; zaprosił nas do wejścia na jedną z wież.

Kolegiata widok

ołtarz

Historia obecnej kolegiaty w Tumie pod Łęczycą pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Królowej całkowicie łączy się z założeniem prawdopodobnie najstarszego w Polsce opactwa benedyktynów. Chodzi tu o opactwo łęczyckie, którego pierwszą głową był Astryk-Anastazy. Wspomina się go w dokumencie Ottona III z 1001 roku jako Anastasius Abbas monasterii Sancte Marie Sclavanesis provincie. Najważniejszą postacią kojarzoną jednak z historią tego miejsca nie jest jego opat, a święty Wojciech oraz Bolesław Chrobry. To on prawdopodobnie w 997 roku ufundował klasztor pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny. Zakon od początku swej działalności powiązany był z regułą zakonu na Awentynie w Rzymie, gdzie panowała asceza i prostota. Choć drugie wezwanie, świętego Aleksego, pojawia się w dokumentach znaczenie później podejrzewa się, że od początku było ono powiązane z zakonem w Łęczycy. Możliwe, że Astryk jako uczeń św. Wojciecha i mnich awentyński chciał wyrazić spirytualną koneksję z rodzimym klasztorem – świętych Bonifacego i Aleksego. Stąd drugie wezwanie.

Portal

Najbardziej widocznym elementem architektonicznym ze wszystkich, jeśli chodzi o elementy niepasujące do stylu rodzimego, jest niewątpliwie kruchta zbudowana w duchu renesansu w roku 1569, przerobiona 64 lata później, która kryje arcydzieło pracy kamieniarzy – piękny, romański portal.

Górną warstwę portalu uszkodziły liczne pożary, ale reszta przetrwała w niemalże idealnym stanie. Dwie pary kolumn pokrywa gzyms przechodzący w abakus, który zamyka okalająca tympanon ze sceną Najświętszej Maryi Panny z Dzieciątkiem Jezus i krzyżem w rękach, adorowaną przez aniołów. Oprócz tej sceny niewyraźne pozostają jeszcze dwie: scena Zwiastowania Maryi oraz prawdopodobnie, wieczerza w Kanie. W tympanonie trzeba koniecznie zwrócić uwagę na piękne zdobienia archiwolt wymyślnymi wzorami. Wspaniałą częścią dekoracji są oczywiście także rzeźby kolumn przedstawiające walczące zwierzęta. Możliwe, że jest to gryf atakujący mityczne zwierzę ze spiralnym ogonem lub walka smoka z bazyliszkiem (na osi lewej) oraz zwierzęta – byk lub koń (na osi prawej).

Widok

Kolegiata w Tumie pod Łęczycą jest trójnawową bazyliką bez transeptu, zamkniętą trzema apsydami z których dwie na wschodzie wyznaczają a’la transept. Zachodnia część zaś charakteryzuje się dwoma wieżami pośród którymi mieści się apsyda. Z zewnątrz budowla praktycznie pozbawiona jest ozdób. Materiałem, który posłużył jako budulec jest granit eratyczny, umieszczony tylko od lica budynku oraz piaskowiec krzemienisty w miejscach w których użycie granitu nie było możliwe. Piaskowiec wykorzystano głównie do wykonania elementów dekoracyjnych i wykończeniowych oraz przede wszystkim portalu. Miąższ muru to natomiast mniej więcej 90 centymetrowa zbieranina polnych kamieni zalanych zaprawą wapienną. Nawy główna szczęśliwie przeszła w ciągu wieków niewiele zmian, jednak XVIII – wieczne wariacje przyczyniły się do tego, że kościół stracił swój romański, który odzyskał dopiero po II wojnie światowej.

Chrystus Pantokrator

Przed 1451 rokiem kościół był wewnątrz polichromowany, po dziś dzień zachowała się wielka, XII – wieczna polichromia przedstawiająca Chrystusa  Pantokratora.

"pazury" Boruty

Rzecz jasna, że tak wiekowy monument jak kolegiata w Tumie pod Łęczycą przez setki lat naturalnie obrósł legendami. Najsłynniejszą postacią, która pojawia się w podaniach jest bez wątpienia diabeł Boruta. Był on strażnikiem lasów mieszkającym w pniu sosny (staropolski: boruta – sosna). Pewnego razu człowiek ten miał pomóc samemu Kazimierzowi Wielkiemu, który ugrzązł gdzieś nieopodal Łęczycy na bagnach.

Najbardziej znaną historią jest ta w której Diabeł Boruta chce wypędzić z wieży zgorzkniałego człowieka na którego duszę czyha. Pchał on tę wieżę tak mocno, że jedyne co zrobił to ślady.

https://sekulada.com/kolegiata-w-tumie/

Według tradycji tumskiej zmarł w tym miejscu Piotr Włostowic w 1153 r. XII wieczna płaskorzeźba z piaskowca. U góry postać Anioła. Nagrobek z postacią rycerza w szyszaku z mieczem.

widok wieży 

Widok z wieży kolegiaty na rekonstrukcję grodziska

Widok kolegiaty z Grodziska

Rekonstrukcja grodziska

Szkic placu w grodzisku

pierścień Salomei - z lewej strony krzyż równoramienny oznaczający początek napisu

opis pierścienia

Poniżej tekst ze zdjęcia:

W 2009 roku w trakcie badań archeologicznych na grodzisku w Tumie pod Łęczycą odkryto pierścień wielokątny z czytelnie zachowaną inskrypcją łacińską. Zabytek został odkryty w warstwie, która ma związek z II fazą łęczyckiego grodu, a ściślej z fazą IIB, datowaną na 2. połowę XI początek XII wieku. Dziewięcioboczny pierścień został wykonany z wysokiej próby srebra (ponad 97% zawartości Ag) na którego powierzchni umieszczono inskrypcję, wygrawerowaną kapitałą romańską, której napis brzmi:

+TOT VIVAS FELIX • QVOT • VIVIT • TEPORA FENIX:
+Obyś żył szczęśliwy, ile czasu żyje feniks:
„Tot vivas foelix, quot vivit tempora phoenix"

Początek napisu wyznacza centralnie umieszczony krzyż równoramienny, poprzedzony dwukropkiem kończącym całe zdanie. Dla podkreślenia czytelności całego napisu litery wypełniono czarną masą siarczków srebra. W treści sentencji użyto ligatury (skrótów) co spowodowało, że cały napis tworzą ostatecznie trzydzieści trzy litery. Zastosowany w ten sposób zabieg posiada głęboką symbolikę chrześcijańską, a celowo skrócony napis nawiązuje do liczby ziemskich lat życia Chrystusa. Pomimo mniejszej liczby liter w stosunku do oryginału, nie wpływa to na poprawne odczytanie inskrypcji i jest zgodne ze średniowieczną pisownią w języku łacińskim. Pierścień tumski to zabytek unikatowy na tle całej Polski i Europy. Nie tylko ze względu na brak bliskich analogii, ale również ze względu na głęboką treść sentencji i uniwersalne przesłanie, którego istotą jest przekazanie wszystkich dobrych życzeń.
 

Podczas badań, potocznie został nazywany pierścieniem księżnej Salomei, rezydującej w Łęczycy wdowy po księciu Bolesławie Krzywoustym, w czym jego odkrywcy chcieliby widzieć ziarno prawdy.

O godzinie 18 rozpoczęło się na zamku królewskim w Łęczycy II spotkanie w katakumbach.  Zamek został zbudowany przez króla Polski Kazimierza Wielkiego najprawdopodobniej w latach 1357-1365. W swoich murach gościł trzech polskich królów: Władysława Jagiełłę, Kazimierza Jagiellończyka i Zygmunta III Wazę.

Zamek Łęczyca

Gabriel Maciejewski powiedział, że dzisiaj jest noc muzeów. Włóczymy się po zamkach i pałacach a tu jest dzisiaj obecnie Kapitan Tomasz Badowski, oficer, człowiek kompetentny. Jak ocenia nawoływania do postaw bojowych? Jak mamy się zachować, gdy wojna wkroczy na nasz teren?

Dementuję plotkę. Dotychczas prowadzimy spokojne życie. O wojnie może kompetentnie wypowiadać się w Polsce ok. 8 osób, które mają dostęp do najtajniejszych dokumentów. Moja wiedza pochodzi ze źródeł ogólnie dostępnych. To co powiem to jest moja prywatna opinia. Zakładamy, że wojna polega na starciu zbrojnym – przyjmijmy taką definicję.  Inne rodzaje działań toczą się cały czas.

Dlaczego mamy się bać wojny? Z Zachodu nic nam nie grozi. Z Południa też. Najbardziej zagraża nam Białoruś i kierunek Północny i Północno-Wschodni czyli Kaliningrad. Straszono nas, że tam rozmieszczono Iskandery.

 

Zasięg pocisków dla wersji Iskander-E w przypadku rozmieszczenia (dwa miejsca) na terenie obwodu królewieckiego FR

https://pl.wikipedia.org/wiki/9K720_Iskander

Putin rządzi od 1999 roku. Ile razy słyszeliśmy takie straszące komunikaty?

Natomiast jak chodzi o atak na Gruzję – o tym nie słyszeliśmy wcześniej. Podobnie było z Ukrainą.

Ściągnięto żołnierzy rosyjskich znad morza Japońskiego, czyli z odległości przeszło 8 tysięcy kilometrów i przerzucono ich do Białorusi.  Trwało to ok. 4-5 tygodni. Warunki transportu nie były komfortowe. Człowiek wysiadający z takiego pociągu miał wszystkiego dosyć. Żołnierze potrzebowali tydzień, żeby dojść do siebie. Tym wojskiem Putin zaatakował Ukrainę. Rosjanie nie byli przygotowani do wojny. Najeźdźca powinien mieć przewagę 3:1, a w mieście nawet 6:1.Rosjanie mieli 250 tysięcy żołnierzy, a Ukraińcy 300 tysięcy.

Nasi analitycy wiedzieli wcześniej o spodziewanym ataku na Ukrainę ponieważ dowiedzieli się, że Rosjanie gromadzą krew.  Ćwiczenie Zapad nie były zaskoczeniem, bo były wcześniej ogłaszane. Krew zmieniła spojrzenie. Rosjanie liczyli się z wojną.

Efekt jest taki, że I gwardyjska dywizja pancerna, perełka wojskowa, dywizja znana z parad majowych, pojawiła się pod Charkowem. Planiści rosyjscy pod wpływem polityków mieli zdobyć Ukrainę w ciągu tygodnia. Dlatego Białorusini zostali zmuszeni do udostępnienia  terenu swojego państwa. Kijów mieli Rosjanie zdobyć w ciągu 3 dni. Rosjanie ciągnęli ze sobą przewoźne krematoria nauczeni doświadczeniem Katynia, żeby nie zostawiać po sobie śladów. Do tych krematoriów mieli trafić urzędnicy Kijowa.

Skutki kolejnej ofensywy rosyjskiej obecnie zależy w dużej mierze od USA.

Wojnę wywołali politycy mimo, że generałowie odwodzili ich od wojny. Miała to być wojna jak w 2014 roku, kiedy Ukraińcy się gremialnie poddawani.

Po 2014 roku sztab ukraiński kształcili Amerykanie.

Natomiast w 2014 roku wielu Ukraińskich wojskowych było pokoleniem szkolonym w Rosji.

Rosjanie myśleli, że w 2022 roku będzie tak samo. Przed wybuchem drugiej wojny Wielka Brytania przekazała rakiety Javelin do obrony Kijowa. Dzięki temu rosyjski walec pancerny został zatrzymany. Obecnie nie ma oficjalnej informacji o dalszych dostawach tego sprzętu.

FGM-148 Javelin (ang. oszczep) – amerykański ręczny przeciwpancerny pocisk kierowany typu F&F.

System produkowany jest w zakładach Lockheeda Martina w Alabamie.

Na większą skalę wykorzystywany jest przez siły zbrojne Ukrainy podczas inwazji Rosji, rozpoczętej 24 lutego 2022. 19 marca agencja Unian poinformowała, że Ukraińcy osiągnęli rekordową skuteczność systemu: na 112 prób uzyskano 100 trafień.

https://pl.wikipedia.org/wiki/FGM-148_Javelin

Zdjęcie jest ciekawą kompozycją całego, nieużywanego pocisku z wyrzutnią, wyrzucającą poxisk, a;e dobrze oddaje składniki. Taki chwyt marketingowy.

pocisk kierowany typu F&F (fire-and-forget), czyli „odpal i zapomnij”

Cena jednego pocisku do wyrzutni sięga ok. 80.000 USD, a cena wyrzutni jest szacowana na ok. 125.000 USD. 

Jedyna nadzieja to USA, a nie Europa Zachodnie. Chyba w Wielkiej Brytanii nie ma tych rakiet.

Wysyłanie Rosomaków, czołgów T72 na Ukrainę jest tańsze niż nasza krew.

Oczekujemy na sprzęt wojskowy potrzebny na wschodniej flance NATO, żeby Rosjanie nie ruszyli na nas. Nie zdarzyło się, żeby ktoś zaatakował silniejszego. Jeśli na Kremlu będą mówić coś przeciwko nam, wystarczy, że wyjedziemy nowymi czołgami tylko 10 metrów.

Poprzedni rząd upiekł dwie pieczenie na jednym ogniu. Oddał Ukraińcom maszyny T72 produkcji rosyjskiej i znane Ukraińcom, a jednocześnie zawarto kontrakty na zakup nowego sprzętu w Korei i USA. Nie było sprzeciwu społecznego przeciwko zakupom nowych czołgów. Nowy sprzęt wymaga przygotowania czyli czasu. Czołgi są nam potrzebne do odstraszania Rosjan.

Major Siewiera, teraz chyba bardziej polityk, a nie wojskowy, powiedział, że wojna wybuchnie za 3 lata. Nasuwa się pytanie, skąd Pan major wie o przygotowaniach rosyjskich, bo przecież nic nie dzieje się bez przygotowania.

Wojskowe „osiągnięcia” rosyjskie w przeciągu lat:

- w 1953 roku stłumili powstanie w Berlinie;

- w 1956 roku na Węgrzech;

- w 1968 roku w Czechosłowacji;

- w 1978 roku w Afganistanie dostali łomot i ponieśli straty;

- w 1989 wyszki pokonani z Afganistanu;

- w 1994 roku I wojna Czeczeńska: ze słynnego Specnazu nie zostało nic. Politycy Rosyjscy prze 6 lat nie zajęli małej Czeczeni;

- w 1998 roku – II wojna czeczeńska;

- w 2008 roku interwencja 3 miesięczna w Geuzji;

- w 2014 roku zajęcie Krymu;

- w 2022 roku – II wojna ukraińska.

Czy w tej sytuacji Rosja za 3 lata jest w stanie zaatakować NATO?!

W sierpniu 2009 roku (chyba było to w Afganistanie) przyleciał generał Curtis M. Scaparotti. W związku z tym każdy z nas miał przygotować krótkie 4-minutowe wystąpienie informacyjne. Powiedziałem coś bardzo fachowo po angielsku, co bardzo zdziwiło generała Curtisa M. Scaparotti i jego ludzi. Powiedział, że mamy znakomicie przygotowany sztab, że możemy przygotować takie spotkanie po angielsku, chociaż ja takiego spotkania ze swoim sztabem amerykańskim nie mógłbym przygotować!

 

Dyskusja

Od 2015 roku prowadzono modernizację armii rosyjskiej, ale forsa został „przepita”. Dlatego potrzebna była operacja wojenna, żeby przykryć wszystkie malwersacje.

Słynny Specnaz i równie słynne jednostki rosyjskie powietrzno-desantowe okazały się kiepskie.

Obecnie armie nie widzą się od dawna, a jak się zobaczą jeden z przeciwników ginie.

W tej chwili ważnym zadaniem jest, teoretycznie, uformowanie jednostek dywersyjnych z silnym ramieniem zbrojnym na terenach okupowanych. Powinniśmy dostarczać broń, żeby Ukraińcy robili  dywersję Rosjanom na terenach okupowanych. Silny ruch oporu powinien wiązać żołnierzy rosyjskich. Terytorium, które zajęli Rosjanie trzeba będzie kontrolować, a to dużo kosztuje. Rosyjscy żołnierze powinni cały czas „mieć zajęcie”. Są oni wyjęci spod gospodarki rosyjskiej.

Wracając do tematu widzenia się armii, w Polsce wgląd w teren to jest około 800 metrów. Wojska najbardziej siebie widzą w natarciu.

Do organizacji partyzantki potrzebna jest przychylność ludności lokalnej. Niestety wiedzą o tym Rosjanie i przenoszą ludność miejscową.

Współczesna walka  w lesie jest mocno utrudniona przez zastosowanie noktowizorów i kamer termowizyjnych. Łatwiej jest w mieście prowadzić partyzantkę gdzie jest więcej tła termowizyjnego.

Na koniec Gabriel powiedział śmieszny dowcip, którego nie zdążyłem zanotować, bo się śmiałem.

 

Na drugi dzień pojechałem zwiedzić Muzeum - zamek w Oporowie. Ustawiłem nawigację i pojechałem. W pewnym momencie jadąc prawie na ślepo widzę, że droga robi się gruntowa, ledwo przejezdna, a zamku nie widać. Nawigacja dosłownie wyprowadziła mnie w pole. W końcu  zastanawiałem się czy nie zrezygnować. Jednak wycofałem się i  ustawiłem nawigację od nowa i okazało się, że mam jeszcze do przejechania 20 km. Na szczęście była to nowa dobra droga asfaltowa.

mapa

Z Kutna do Muzeum – zamku w Oporowie jest 15km drogą asfaltową.

opis zamku

Poniżej treść opisu:

Zamek w Oporowie powstał w 1. poł. XV w. i należy do nielicznych dziś w Polsce, zachowanych w tak dobrym stanie budowli prezentujących typ średniowiecznej rycerskiej rezydencji obronnej. Przez wieki zawsze zamieszkały, oparł się znisźczeniom i zniekształcającym przebudowom, stając się w środkowej Polsce najcenniejszym obiektem średniowiecznej architektury świeckiej. Swoje powstanie zawdzięcza najmożniejszej w ziemi łęczyckiej rodzinie Oporowskich herbu Sulima, związanej z dworem Jagiellonów. Inicjatorem budowy zamku był Mikołaj (zm. 1425), wojewoda łęczycki, który uzyskał przed 1424 r. dla Oporowa prawa miejskie (utracone w XVIII w.). Po jego śmierci dzieło wybudowania okazałej siedziby rodowej kontynuował syn Władysław Oporowski (zm. 1453), arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski, najwybitniejszy przedstawiciel rodu. Na wyspie otoczonej fosą powstała niewielka rezydencja o zabudowie skupionej wokół czworobocznego dziedzińca złożona z domu mieszkalnego, baszty obronnej z kaplicą i wieży obronno-mieszkalnej, połączonych murem obronnym z krenelażem. Pierwotnie do zamku wiodło wejście przez zwodzony most i niewielkie przedbramie.
W 1626 r. dobra oporowskie wraz z zamkiem stały się własnością Tarnowskich herbu Rola, a w 1725 r. rodziny Sołłohubów. Od 1791 r. kolejno przechodziły na własność Korzeniowskich, Pociejów i Oborskich, by w 1837 r., na niemal sto lat, stać się siedzibą rodziny Orsettich. Ostatni właściciel Oporowa Szymon Karski kupił majątek w 1932 r. Podczas II wojny światowej w zamku rezydował niemiecki administrator, a w 1945 r. został znacjonalizowany przez władze PRL. Od 1947 r. organizowano w zamku Muzeum, które otwarto dla zwiedzających w 1949 r. W latach 1962 - 65 zabytek poddano gruntownej rewaloryzacji.
W zamku zachowało się szereg oryginalnych elementów wystroju architektonicznego, m. in. gotyckie portale, sklepienia, drewniane polichromowane stropy, a także pochodzące z XVIII i XIX w. parkiety.
W komnatach zamkowych prezentowane są wnętrza dworskie z różnych epok od średniowiecza po 1. poł. XIX w. Tworzą je dzieła sztuki, militaria i wyroby rzemiosła artystycznego prezentujące kulturę szlachecką.
 Zamek stoi w otoczeniu 10-hektarowego krajobrazowego parku z 1. poł. XIX w. o XVII-wiecznej genezie, ogrodzonego zabytkowym parkanem z oryginalnymi bramami z lat 70-80 XIX w., na których znajduje się monogram ówczesnego właściciela Wilhelma Orsetti.
Na terenie zespołu zamkowo - parkowego zachowały się dwie oficyny: „Domek Neogotycki" z lat 40-tych XIX w. oraz „Domek Szwajcarski" z 2. poł. XIX w. Do kompleksu zamkowego należy również 2-hektarowy teren dawnego sadu dworskiego otoczonego zabytkowym, kamienno-ceglanym ogrodzeniem wraz z „Domkiem Ogrodnika".

widok zamku

zamek z wieżą

zamek i widok na domek z noclegami

sala, w której odbywają się obecnie koncerty

 

Wybrane eksponaty muzealne:

Zegar ścienny tzw. "skrzynkowy", Warszawa, ok. 1850 r., Herman Rothblatt

Na dole polska szabla pamiątkowa uchwalenia Konstytucji 3 maja 1794 roku.

U góry miecz samurajski (katana). Miecznik Nagashima Yoshikatsu czynny w latach 1865-1868 w mieście Mito, prowincja Hitachi, Japonia.

Poniżej szabla (szaszka), XIX w., Kaukaz.

Kafelki z XV wieku

Portret Cezara Borgii autorstwa Rafaela Santi (1483-1520);

kopia wg oryginału z Galerii Borghese w Rzymie, koniec XIX wieku.

 

 

---

tagi: wojna  katakumby  zamek  javelin  łęczyca  kolegiata  tum  oporów  grodzisko  salomea 

	Andrzej-z-Gdanska
	27 maja 2024 19:51

24     1015    17 zaloguj sie by polubić